تصور این که قاتلی در درون بدن، بی سر و صدا جان انسان را به خطر بیاندازد، ترسناک است. ترسناک تر از آن، اینست که قاتل فشار خون نام دارد. گردش خون عملی حیاتی برای انسان است که به دلایلی از قبیل تغذیه و … خطرساز می شود. افزایش فشار خون به معنی افزایش شدت جریان و نیروی خون وارد بر رگ هاست. مرحله اول پرفشاری با عدد 140 بر روی 90 شروع و به مرحله اورژانسی با مقدار بالای0 18 بر روی 110 می رسد. این فشار بر روی اندام ها مخصوصا قلب و مغز تاثیر می گذارد.
سوالی که به وجود می آید این است که اگر نشانه ایی برای تشخیص نیست، چگونه این بیماری در خود را دریابیم ؟ پاسخ این سوال در چکاپ مستمر است. برای کودکان بالای 3 سال هر سال و با رسیدن به بیست سالگی، هر دو سال یکبار فشار خون چک شود. با بالا رفتن سن یا داشتن بیماری خاص ای بازه باید کوتاه تر شود. استفاده از فشار سنج ها بسیار مهم و کاربردیست.
عوامل افزایش فشار خون
فشار خون افراد بسته به نوع فعالیت ها و سن و … در طول روز متغیر می باشد و این تغییر دلایل متنوعی دارد. علاوه بر این در بعضی شرایط، بدن برای مدت کوتاهی فشار خون را افزایش می دهد که این حالت طبیعی است. برخی از اصلی ترین عوامل فشار خون بالا عبارتند از :
- وزن
- جنسیت
- استرس و فشار عصبی
- رژیم چرب و پر نمک و فست فودها
- عدم تحرک و ورزش و بر عکس ورزش شدید
- مصرف الکل و دخانیات
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- برخی بیماری ها و داروها
- کلسترول بالا
- نژاد
- قرصهای ضد حاملگی ، استروییدها و ….
- سن و …
انواع پرفشاری خون
نوعی از پرفشاری خون که از بیماری نشات نگرفته و به دلیل اثرات سبک زندگی افراد بروز می دهد را فشار خون اولیه می نامند. شایع ترین نوع فشار خون است بطوری که 90 تا 95 درصد کل را شامل می شود. نوع دیگر که به آن فشار خون ثانویه می گویند بر اثر دلیل مشخصی بوجود می آید. این دلایل عمدتا شامل بیماری و اختلال های شایع هستند مانند :
- بیماری های کلیوی و کبدی
- پرکاری تیروئید
- سندروم کوشینگ
- مصرف خودسرانه داروهای گیاهی و شیمیایی
- چاقی
- اختلال در غدد فوق کلیوی
- بارداری
- دیابت و …
عوارض و خطرات فشار خون
شایع ترین عامل قابل پیشگیری مرگ و میر ها، فشار خون است. سکته قلبی و مغزی، نارسایی قلب، مشکلات بینایی، نارسایی کلیوی و … از مهم ترین خطرات و بیماری های مزمن ناشی از پرفشاری می باشند.. آمار ها حاکی از آن است که از هر 10 مرد، 4 مرد و از هر 10 زن، 3 زن دارای فشار خون بالا هستند و از هر 5 زن دچار نارسایی قلبی، 3 مورد به دلیل کنترل نکردن فشار خون ایجاد شده است.
از عوارض دیگر حاصل از بالا رفتن فشار خون می توان به سردرد، کرختی، تنگی نفس و … اشاره کرد این در حالیست که 15% افراد مسن دارای فشار بالا هستند و خودشان خبر ندارند.
راحت ترین درمان
مثل تمام بیماری ها و عارضه ها برای فشار خون هم درمان بالینی و دارویی وجود دارد. معمولا پزشکان با استفاده از تغییر سبک زندگی و تغذیه سعی در درمان فشار خون دارند اما گاهی اوقات با این روش نمی توان به اندازه کافی کاهش فشار را شاهد بود به همین دلیل از درمان دارویی استفاده می شود. یافتن داروی مناسب و مفید برای هر شخص متفاوت است. پر کاربردترین و پر مصرف ترین داروها به چهار دسته زیر تقسیم می شوند:
- تیازید دیورتیک
- مسدود کننده های کانال کلسیم
- مهار کننده های ACE
- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین
با دانستن وضعیت فشارخون و استفاده مستمر از فشارسنج ها می توان سبک زندگی خود را به سمت سالم زندگی کردن تغییر داد و از هزینه های جبران پذیر مالی و غیرقابل جبران جانی تا حد زیادی جلوگیری کرد. استفاده نکردن از دخانیات و الکل، ورزش روزانه حداقل 30 دقیقه، کم کردن نمک در غذا، جایگزینی میوه و سبزیجات به جای فست فود و چربی ها، کاهش وزن و ثبات آن، کم کردن چای و قهوه و جایگزینی آن با دمنوش های گیاهی، فشارسنجی مستمر و منظم و … همه روش هاییست که با عمل و پایبندی به آن علاوه بر کاهش فشار خون می توانید کیفیت و امید به زندگی خود را بالا ببرید.
